Kanclerz Rishi Sunak zapowiedział uruchomienie wsparcia finansowego, które pomoże ludziom poradzić sobie z gwałtownie rosnącymi rachunkami za energię. Wsparcie jest połączeniem szerokiego programu pomocy i konkretnych działań skierowanych do osób o niższych dochodach.
Każde gospodarstwo domowe w Wielkiej Brytanii otrzyma £400 dodatku na opłacenie rosnących rachunków za energię – tak ogłosił kanclerz Rishi Sunak. To szeroko zakrojone wsparcie finansowe ma pomóc Brytyjczykom w przezwyciężeniu kryzysu związanego z rosnącymi kosztami życia.
Już wcześniej kanclerz zapowiedział pewną pożyczkę w wysokości £200. Rachunki za energię miałyby być obniżone o tę kwotę, ale £200 musiałoby zostać spłacone w ratach w ciągu następnych pięciu lat. Jednak w czwartek (26.05.2022) Sunak zapowiedział parlamentarzystom zmianę planów – ludzie nie będą musieli spłacać tej dotacji, a kwota zostanie podwyższona do £400.
“Rząd nie może rozwiązać każdego problemu. Ale możemy zmniejszyć ciężar. I tak zrobimy” powiedział w czwartek w Izbie Gmin kanclerz skarbu Wielkiej Brytanii Rishi Sunak.
Od października każdy rachunek za energię zostanie zmniejszony o £400. Rabat ten zostanie naliczony automatycznie przez twojego dostawcę energii i nie ma potrzeby składania wniosku o dotację.
W przypadku gdy klient korzysta z polecenia zapłaty i tzw. Direct Debit (co robi około 69% Brytyjczyków) £400 zostanie podzielone, a część z tej kwoty będzie regularnie odliczana od miesięcznego rachunku.
Klienci posiadający liczniki przedpłatowe – otrzymają pieniądze na swój licznik lub zostanie to rozwiązane kuponem. Nie jest jeszcze jasne czy £400 zostanie “wypłacone” za jednym razem czy podzielone na sześć miesięcy.
Dotacja będzie dotyczyć bezpośrednio gospodarstw domowych w Anglii, Szkocji i Walii. Równoważne fundusze powinny zostać również przekazane Irlandii Północnej, ale to nie zostało jeszcze opracowane.
Jaką dodatkową pomoc otrzymają osoby korzystające z zasiłków?
Dodatek w wysokości £650 zostanie wypłacony ponad ośmiu milionom gospodarstw domowych, które obecnie zmagają się z problemami finansowymi. Osoby, które pobierają Universal Credit, ulgi podatkowe, kredyt emerytalny i inne świadczenia również będą mogły skorzystać z dodatku.
Ten rodzaj pomocy finansowej będzie polegał na automatycznej wpłacie na rachunki bankowe i wystąpi w dwóch ratach – pierwsza zostanie wypłacona w lipcu, a druga jesienią.
Osoby pobierające rentę inwalidzką otrzymają we wrześniu £150, co może stanowić dodatek do płatności w wysokości £650. W wielu przypadkach to właśnie te osoby zużywają więcej energii.
Każda osoba, która pobiera: Disability Living Allowance, Personal Independence Payment, Attendance Allowance, Scottish Disability Benefits, Armed Forces Independence Payment, Constant Attendance Allowance and War Pension Mobility Supplement – będzie miała prawo również do dodatkowych £150.
Jaką dodatkową pomoc otrzymają emeryci na zimowe rachunki za paliwo?
Gospodarstwa domowe, które otrzymują Winter Fuel Payment – wynoszące £200-300 i mają przynajmniej jedną osobę w wieku emerytalnym – otrzymają dodatkowe £300 w listopadzie lub grudniu.
Ten dodatek powinien obejmować prawie wszystkich emerytów w całej Wielkiej Brytanii.
Emeryci o niższych dochodach, którzy ubiegają się o tzw. pension credit otrzymają dodatkowe pieniądze.
W sumie mała grupa niepełnosprawnych emerytów otrzyma nawet £1500 wsparcia finansowego.
Jakie wsparcie finansowe jest już wdrożone?
Około 80% gospodarstw domowych już otrzymuje dotacje w wysokości £150 funtów na energię, często poprzez podatek lokalny.
Mechanizmy dotacji mogą się różnić w zależności od tego w jaki sposób dokonuje się płatności za podatek oraz w której części kraju znajduje się gospodarstwo domowe.
Niektóre rodzaje wsparcia zostały przekazane osobom w formie bonów paliwowych – na przykład za pośrednictwem Funduszu Pomocy Gospodarstwom Domowym, który jest zarządzany przez samorządy. W sumie do funduszu kanclerz dodatkowe 500 milionów funtów.
Skąd znajdą się pieniądze na dotacje?
Na firmy energetyczne (nie na krajowych dostawców) zostanie nałożony podatek nadzwyczajny – który kanclerz nazwał podatkiem tymczasowym. Dzięki temu podatkowi zebrane zostanie w ciągu następnego roku około 5 miliardów funtów.
“Rząd przeznaczy na wsparcie gospodarstw domowych 15 mld funtów. Pieniądze na ten cel będą pochodziły m.in. z podatku nałożonego na firmy sektora energetycznego. Podatek wyniesie 25 proc., będzie tymczasowy” zapowiedział Rishi Sunak.
Dodatkowy podatek nałożony na firmy sektora energetycznego był od dłuższego czasu kwestią dyskusyjną. Przez długie tygodnie konserwatyści uważali wdrożenie dodatkowego podatku za zły pomysł, przekonując, że zdusi inwestycje i na dłuższą metę uderzy w konsumentów. O opłatę cały czas apelowała jednak opozycja, wskazując, że firmy energetyczne zapisały właśnie na swoim koncie niespodziewane zyski.
Firmy wytwarzające energię elektryczną również mogą być w przyszłości bardziej opodatkowane.
Podatek pokryje część, ale nie całość kosztów programu pomocowego. Oznacza to, że kanclerz będzie musiał sięgnąć do innych funduszy.
Rosnące koszty życia
Niestety koszty życia i ceny rosną w szybszym tempie niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 40 lat.
Analitycy prognozują, że niestety ceny nie spadną w przyszłym roku, ale oczekuje się że tempo wzrostu kosztów życia trochę spadnie.
Wielką niewiadomą jest to, co stanie się z rachunkami za energię w ciągu najbliższych kilku lat. Zależy to w dużej mierze od wojny na Ukrainie i jej szerszego wpływu na dostawy energii z Rosji. Niestety to głównie ta sytuacja ma największy wpływ na ceny hurtowe energii.
Niestety poza wzrostem cen gazu i energii elektrycznej rosną również koszty żywności i paliwa.
Szacuje się, że typowy rachunek za energię za cały rok wzrośnie w październiku do £2800. Oznacza to, że w skali roku będzie to podwyżka o £800. Warto dodać, że w kwietniu w życie weszła również podwyżka o £700.
Na początku kwietnia tzw. “Price cap” (limit cen) dla typowego gospodarstwa domowego wzrósł z £1277 do £1971 rocznie. W przypadku klientów korzystających z liczników przedpłatowych kwoty te wzrosły z £1309 do £2017.
Brytyjski organ nadzorczy ds. energii Ofgem ogłosił że limit cen może wzrosnąć do około £2800 od października.
W sumie z rosnącymi cenami energii zmaga się około 19 z 23 milionów gospodarstw domowych w Anglii, Szkocji i Walii. Gospodarstwa domowe z Irlandii Północnej już zmagają się z wyższymi cenami.