W związku z obawami dotyczącymi zakrzepów krwi, według organu doradczego ds. szczepionek, osoby poniżej 30 roku życia nie powinny otrzymywać preparatu AstraZeneca.
Zdrowe, dorosłe osoby poniżej 30 roku życia powinny zostać zaszczepione inną, alternatywną szczepionką niż AstraZeneca, jeśli jest ona dostępna, a dana osoba nie jest w grupie wysokiego ryzyka zakażenia COVID-19 – poinformował brytyjski organ doradczy ds. szczepień.
Zalecenie to pojawiło się zaraz po tym gdy europejski organ regulacyjny postanowił przyjrzeć się sprawie. Przedstawiciel Europejskiej Agencji Leków (EMA) ogłosił, że widzi związek między szczepionką AstraZeneca i zakrzepicą. Ponadto w przypadku szczepień preparatem Johnson & Johnson odnotowano również trzy incydenty zakrzepowo-zatorowe.
Zastępca dyrektora medycznego Anglii, prof. Jonathan Van-Tam, nazwał decyzję organu doradczego „korektą kursu” dodając, że nie powinna mieć ona dużego wpływu na harmonogram szczepień w Wielkiej Brytanii.
Czy szczepionka AstraZeneca ma bezpośredni związek z zakrzepicą?
W Wielkiej Brytanii do 31 marca 2021 odnotowano 79 przypadków wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Ujawniono również, że u niektórych osób wystąpiła zakrzepica żył mózgowych. Spośród wszystkich chorych – 19 osób zmarło, chociaż nie wiadomo czy w każdym przypadku przyczyną śmierci były skrzepy krwi.
Wśród osób cierpiących na zakrzepicę więcej było kobiet (aż 51) i wszystkie były w wieku od 18 do 79 lat. Zgłoszenia dotyczące zakrzepicy występowały w połączeniu z niską liczbą płytek krwi.
Trzy osoby u których wystąpiła zakrzepica miało mniej niż 30 lat. Szczególnie w tej grupie wiekowej zalecono inne szczepionki – ponieważ ryzyko ze strony samego COVID-19 jest tutaj niższe.
Jednak eksperci uważają, że w starszych grupach wiekowych korzyści ze szczepień znacznie przewyższają ryzyko rzadkich skutków ubocznych.
Dr June Raine, dyrektor generalny Medicines and Healthcare products Regulatory Authority (MHRA), dodała że ryzyko skutków ubocznych jest „bardzo małe”, a władze nie mają jeszcze dowodów na to, że szczepionka ma bezpośredni związek z zakrzepicą.
„Chociaż jest to bardzo prawdopodobne, potrzeba więcej pracy i dowodów, aby ustalić ponad wszelką wątpliwość, że szczepionka spowodowała ten efekt uboczny” powiedziała Raine.
MHRA dodaje, że niebezpieczeństwa związane z COVID-19 znacznie przewyższają ryzyko skutków ubocznych szczepionki u osób starszych. Jednak w przypadku szczepień osób młodszych ryzyko związane z chorobą i ryzyko związane ze skutkami ubocznymi “wyrównuje się”. Ponadto, według MHRA kobiety w ciąży powinny omówić kwestię szczepienia ze swoim lekarzem. Osoby, u których w przeszłości występowały zakrzepy krwi, nie powinny szczepić się preparatem AstraZeneca.
We środę 7 kwietnia 2021 roku European Medicines Agency (EMA) ogłosiła, że zakrzepica zostanie formalnie wymieniona jako bardzo rzadko występujący skutek uboczny szczepionki AstraZeneca. Przypadki zakrzepów krwi po podaniu tego preparatu mają związek z niskim poziomem płytek krwi w ciągu 2 tygodni po szczepieniu.
Mimo to, EMA nie ogłosiła żadnych ograniczeń w stosowaniu szczepionki.
“To ważne, by pamiętać, że oceniane zdarzenia, choć niepokojące, występują jednak bardzo rzadko, bowiem zgłoszono niewielką liczbę takich przypadków wśród prawie 200 mln osób na całym świecie, które otrzymały preparat AstraZeneci” podkreśliła w opublikowanym komunikacie Światowa Organizacja Zdrowia (WHO).
Zakrzepica po zastosowaniu preparatu Johnson & Johnson?
Dr Peter Arlett, szef zespołu ds. analityki danych powiedział, że EMA obecnie bada, czy inne szczepionki również nie stanowią ryzyka, powołując się na przypadki zakrzepicy po zastosowaniu preparatu Johnson & Johnson.
„Podczas badań klinicznych nad szczepionką Johnson & Johnson oraz w czasie oceny tych badań pojawiły się wczesne oznaki zwiększonego ryzyka choroby zakrzepowo-zatorowej. Nie zostało to jeszcze potwierdzone, ale mamy to na uwadze przy zarządzaniu ryzykiem” powiedział Arlett.
„W przypadku szczepionki Johnson & Johnson były trzy przypadki zakrzepicy. Jednak statystycznie – te liczby są niezwykle małe w porównaniu z 5 milionami pacjentów, którzy na całym świecie otrzymali szczepionkę Johnson & Johnson” dodał Arlett. “Obecnie sprawa jest dokładnie badana i komisja uważnie się jej przygląda. Intensywnie monitoruje się kwestie skutków ubocznych wszystkich szczepionek.”
EMA o ograniczeniu szczepień AstraZenecą w Wielkiej Brytanii
„Nie mogę komentować decyzji o ograniczeniu do określonego wieku szczepień preparatem AstraZeneca w Wielkiej Brytanii” powiedziała Emer Cooke, szefowa EMA.
“COVID-19 to bardzo poważna choroba, która charakteryzuje się wysokim stopniem hospitalizacji i śmiertelności. Ta szczepionka udowodniła swą wysoką efektywność, zapobiegając ciężkiemu przebiegowi choroby i ratując życie. Szczepienia są niezwykle ważne w walce z koronawirusem i musimy użyć dostępnych szczepionek, by chroniły nas przed jego dewastującymi skutkami. (…) Ryzyko śmierci z powodu COVID-19 jest dużo wyższe niż ryzyko śmiertelności z powodu efektów ubocznych szczepionki” powiedziała szefowa EMA.
„Bardzo ważne jest, aby pracownicy służby zdrowia i osoby przychodzące na szczepienia zdawali sobie sprawę z tych zagrożeń i zwracali uwagę na wszystkie oznaki i objawy”
EMA zaleca, aby pracownicy służby zdrowia i osoby otrzymujące preparat były świadome problemu i objawów zakrzepicy.
“EMA będzie nadal monitorować wszystkie dostępne dowody naukowe dotyczące zarówno skuteczności, jak i bezpieczeństwa wszystkich zatwierdzonych szczepionek przeciw COVID-19 i jeśli to konieczne, wyda dalsze zalecenia na podstawie solidnych dowodów“ dodała Cooke.
Podobnie jak EMA, MHRA jest agencją regulującą i doradczą rządu w zakresie bezpieczeństwa i skuteczności szczepionek.
Brytyjskie zalecenie, aby osobom poniżej 30 roku życia zaproponować alternatywną szczepionkę, jest decyzją Joint Committee on Vaccination and Immunisation (JCVI).
Jej szef, prof. Wei Shen Lim, powiedział, że zalecenie to wynika jedynie „z najwyższej ostrożności, a nie z powodu poważnych obaw o bezpieczeństwo”. Dodał również, że nie jest to zalecenie całkowitego zaprzestania podawania szczepionki.
W Europie niektóre kraje, w tym Niemcy, Francja i Hiszpania już zdecydowały się o ograniczeniu szczepienia starszych osób preparatem Oxford / AstraZeneca. Inne kraje, takie jak Norwegia i Holandia, całkowicie zawiesiły podawanie tej szczepionki.
Jeśli po szczepieniu odczuwasz lub zauważasz u siebie:
– duszność,
– ból klatki piersiowej,
– obrzęk nogi,
– uporczywy ból brzucha,
– objawy neurologiczne, w tym silne i uporczywe bóle głowy lub niewyraźne widzenie,
– małe plamy krwi pod skórą poza miejscem zastrzyku, nietypowe zasinienie skóry
Powinieneś natychmiast zgłosić się po pomoc medyczną – są to objawy zakrzepicy
